ارزیابی تقابلات بین نوسانات طبیعی اقلیم و فعالیت های بشری بر رواناب

در این پژوهش، روندهای بلندمدت و تغییرات ناگهانی متغیرهای هیدرواقلیمی در دورة مشاهداتی 1971 ـ 2000 در حوضة آیدوغموش، به ترتیب با آزمون ناپارامتری من ـ کندال و منحنی تجمعی متغیرهای اقلیمی ـ رواناب بررسی شد. نتایج روندهای کاهشی برای بارندگی و رواناب و روند افزایشی برای دما، توسط آزمون من ـ کندال با سطح اطمینان 99 درصد را نشان می دهند. تغییر گرادیان منحنی تجمعی متغیرهای اقلیمی ـ رواناب، بیانگر این است که رابطة بین متغیرهای اقلیمی ـ رواناب، می تواند متأثر از عامل فعالیت های بشری باشد. با شناسایی نقطة تغییر گرادیان منحنی، دورة مشاهداتی به دو زیردوره، پایه و دورة مرتبط با فعالیت های بشری، تقسیم شد. برای تعیین آثار فعالیت های بشری بر رواناب، مدل هیدرولوژیکی در دورة پایه، واسنجی و صحت سنجی و با معرفی متغیرهای هیدرواقلیمی در دورة فعالیت های بشری به مدل، رواناب تولیدی تعیین شد. نتایج نشان می دهند که نوسانات طبیعی اقلیم و فعالیت های بشری، به ترتیب سهم 79 و 21 درصدی در کاهش رواناب دارند.